سؤال:

آرایش نمودن زن از نظر شرع چه حکمی دارد؟ ضمنا ویژگی‌های یک زن مسلمان را در این زمینه بیان کنید.

جواب:

(الف): آرایش نمودن زن برای شوهرش جهت جلب محبت و دوستی و خوش‌حال کردن شوهر در حد شرعی جایز، بلکه مستحسن می‌باشد.

(ب): آرایش زن در خانه‌ای که فقط محارم وی در آن‌جا هستند فی نفسه جایز است. البته بنابر احتیاط و تقاضای حالات زمان پرهیز از آن بهتر است.

(ج): آرایش کردن زن و ظاهر شدن در جلوی بیگانگان و یا نشستن در مجلس آن‌ها حرام و ناجایز است. زن مسلمان باید بیرون از خانه، زینت خود را از نگاه نامحرمان و جلب توجه آن‌ها محفوظ بدارد – و اگر نیازی به بیرون رفتن باشد با پوشش کامل اسلامی، عدم آرایش و عدم استفاده از عطر وادکلن واز گوشه خلوت خیابان تردد نماید و از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند که سر و صدا می‌کنند پرهیز کند.

مواردی که در شان زن با ایمان و پاکدامن نیستند عبارت‌اند از:

۱- لباس نازک لباسی که بدن را نمایان می‌کند استفاده نکند تا شامل حکم (کاسیات عاریات و…[۱]) نگردد؛

۲- از مُد پرستی اجتناب کند، تا این‌که حدیث:«من تشبه بقوم فهو منهم[۲]» بر او صادق نیاید؛

۳- از هزینه‌های هنگفت برای آرایش و زیبایی پرهیز کند، تا در حکم:«ان المبذرین کانوا اخوان الشیطین[۳]» نشود؛

۴- برای آن دسته از زنانی‌که عطر یا ادکلن استفاده می‌نمایند و به همان حالت از منزل بیرون می‌شوند  و یا در جلوی نامحرمان می‌نشینند، وعید شدیدی در حدیث وارد شده است آمده.«…المرأه اذا استعطرت فمرت بالمجلس فهی کذا و کذا،یعنی زانیه[۴]» یعنی زنی که خود را عطر زده و به مجالس نامحرمان وارد می‌شود، زانیه است؛

۵- برای زنان تراشیدن موی سر یا کوتاه نمودن آن و یا متصل کردن موی دیگری به موهای خود، باریک نمودن ابروها، خال‌کوبی جایز نیست؛ در حدیث آمده است : «لعن رسول الله الناصمه و المتنمصه و الواصله و المستوصله و الواشمه و المستوشمه». الخ[۵]

۶- جراحی پلاستیک جهت زیبایی بینی و بقیه اعضا ممنوع می‌باشد؛ زیرا تغییر «خلق الله» در این صورت تحقق می‌یابد. خلق الله  به آن اعضایی گفته می‌شود که برای همه‌ی انسان‌ها خداوند به طور ودیعه یکسان بخشیده است – و اگر بر خلاف عادت چیز زایدی خلق شده باشد زایل کردن آن جایز است؛ مانند بیرون آمدن ریش برای زنان یا ظاهر شدن عضو اضافی، که تغییر آوردن در این مورد تغییرخلق الله به حساب نمی‌آید[۶].

دلایل:

[۱] – صحیح مسلم : (۶/ ۱۶۸٫)

[۲] – ۴۰۳۳ – حدثنا عثمان بن أبی شیبه حدثنا أبو النضر حدثنا عبدالرحمن بن ثابت حدثنا حسان بن عطیه عن أبی منیب الجرشی عن ابن عمر قال قال رسول الله  « من تشبه بقوم فهو منهم». سنن أبی داود: ۴ / ۷۸٫)

[۳] –  إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ کَانُوا إِخْوَانَ الشَّیَاطِینِ وَکَانَ الشَّیْطَانُ لِرَبِّهِ کَفُورًا. [الإسراء : ۲۷]

[۴] – ۴۱۷۵ – حدثنا مسدد حدثنا یحیی أخبرنا ثابت بن عماره حدثنی غنیم بن قیس عن أبی موسی عن النبی  قال: « إذا استعطرت المرأه فمرت علی القوم لیجدوا ریحها فهی کذا وکذا ». قال قولا شدیدا. سنن أبی داود: ۴ / ۱۲۸٫)

[۵] – ۵۰۹۵ – أخبرنا إسحاق بن إبراهیم قال: حدثنا محمد بن بشر قال حدثنا عبیدالله عن نافع عن بن عمر قال: لعن رسول الله  الواصله و المستوصله و الواشمه و المستوشمه. (بذل المجهود: ۵/۷۲٫)

[۶] – دلیل (الف) قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَهَ اللَّهِ الَّتِی أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ و َالطَّیِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ [اعراف: ۳۲٫]

و ایضاً العلامه الحافظ ابن حجر قالوا: و یجوز الحف و التحمیر و النقش و التطریف إذا کان بإذن الزوج لانه من الزینه و قد أخرج الطبری من طریق أبی إسحق عن امرأته انها دخلت علی عائشه وکانت شابه یعجبها الجمال فقالت المرأه تحف جبینها لزوجها فقالت أمیطی عنک الاذی ما استطعت، فتح الباری: ۱۰/۳۱۰٫

دلیل (ب)….

دلیل (ج): قال الله تعالی: یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَی أَنْ یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ وَ کَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًاS [احزاب: ۵۹٫]

و قال ایضاً: وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَی جُیُوبِهِنَّ [نور:۳۱٫]

و قال النبی :«ما خلا رجل بامرأه الا و کان الشیطان ثالثهما» [ شرح اربعین النوویه:۵/۸٫]