سؤال:
شخصی نذر نمود که روزه بگیرد و اکنون توانایی روزه گرفتن را ندارد آیا می تواند فدیه بدهد یا خیر؟
جواب:
اگر شخص ضعیف شود وتوانایی روزه گرفتن را نداشته باشد، در صورتی که ضعف و ناتوانی وی تا آخر عمر برطرف نگردد. در عوض هر روزی که نذر نموده است یک مسکین را به مقدار صدقه فطر طعام دهد .
دلایل:
و قال فی التاتارخانیه:جامع الجوامع: لو قال ” لله علی نذر إن لم أصم الیوم ” فلم یصمه فعلیه کفاره یمین ، وإن أراد الإیجاب لزمه أیضا … . الفتاوای التاتارخانیه، اثر: للشیخ الإمام فرید الدین عالم بن العلاء الإندرپتی الدهلوی الهندی المتوفی سنه ۷۸۶هـ ، کتاب الصوم، الفصل الحادی عشر فی النذور، ۳/۴۳۹، ط: مکتبه الحنفیه.
وفیه أیضا: م: إذا نذر أن یصوم یوم کذا ما عاش، ثم کبرو ضعف عن الصوم یطعم مکان کل یوم مسکینا،.. . الفتاوای التاتارخانیه، اثر: للشیخ الإمام فرید الدین عالم بن العلاء الإندرپتی الدهلوی الهندی المتوفی سنه ۷۸۶هـ ، کتاب الصوم، الفصل الحادی عشر فی النذور، ۳/۴۴۰، ط: مکتبه الحنفیه.
وفی الهندیه: إذا نذر أن یصوم کل خمیس یأتی علیه فأفطر خمیسا واحدا فعلیه قضاؤه کذا فی المحیط . ولو أخر القضاء حتی صار شیخا فانیا أو کان النذر بصیام الأبد فعجز لذلک أو باشتغاله بالمعیشه لکون صناعته شاقه فله أن یفطر ویطعم لکل یوم مسکینا علی ما تقدم ، وإن لم یقدر علی ذلک لعسرته یستغفر الله إنه هو الغفور الرحیم، الفتاوای الهندیه، اثر: العلامه الهمام مولانا الشیخ نظام و جماعه من علماء الهند الأعلام، کتاب الصوم، الباب السادس فی النذر، ۱/۴۶۳، ط: مکتبه رشیدیه.
وفی الفقه الإسلامی:و سببها: العجز عن الصیام، فتجب باتفاق الفقهاء علی من لا یقدر علی الصوم بحال، وهو الشیخ الکبیر والعجوز، إذا کان یجهدهما الصوم ویشق علیهما مشقه شدیده، فلهما أن یفطرا ویطعما لکل یوم مسکینا، للآیه السابقه: {وعلی الذین یطیقونه فدیه طعام مسکین} [البقره:۱۸۴/۲] وقول ابن عباس: « نزلت رخصه للشیخ الکبیر» ولأن الأداء صوم واجب، فجاز أن یسقط إلی الکفاره کالقضاء. والشیخ الهم له ذمه صحیحه، فإن کان عاجزا عن الإطعام أیضا فلا شیء علیه، و {لا یکلف الله نفسا إلا وسعها} [البقره:۲۸۶/۲] وقال الحنفیه: یستغفر الله سبحانه، ویستقبله أی یطلب منه العفو عن تقصیره فی حقه.وأما المریض إذا مات فلا یجب الإطعام عنه؛ لأن ذلک یؤدی إلی أن یجب علی المیت ابتداء، بخلاف ما إذا أمکنه الصوم فلم یفعل، حتی مات؛ لأن وجوب الإطعام یستند إلی حال الحیاه. الفقه الإسلامی و أدلته، اثر: الأستاذ الدکتور وهبه الزحیلی، کتاب الصوم، المطلب الثالث _الفدیه، ۲/۶۰۵، ط: دارالفکر.
وفی المحیط البرهانی: إذا نذر أن یصوم یوم کذا ما عاش، ثم کبر، وضعف عن الصوم یطعم مکان کل یوم مسکیناً، وإن لم یقدر لعسرته یستغفر الله تعالی، فإن ضعف عن الصوم فی ذلک الیوم لمکان الصیف کان له أن یفطر وینتظر، حتی إذا کان فی الشتاء صام یوماً مکانه؛ لأنه لو سافر فی ذلک الیوم یفطر، ویصوم مکانه، فکذا ههنا، لأن المرض والسفر کلاهما سبب العذر. المحیط البرهانی فی الفقه النعمانی،اثر: الإمام برهان الدین أبی المعالی محمود بن صدرالشریعه ابن مازه البخاری، کتاب الصوم، الفصل الحادی عشرفی النذور، ۳/۳۷۸، ط: اداره التراث الاسلامی _ لبنان.
تمامی مطالب این سایت متعلق به دارالافتاء مرکزی اهل سنت می باشد و استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع است.
طراحی سایت : کلکسیون طراحی