۞ خداوند متعال می فرماید:
فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ | ترجمه: اگر نمی دانید از اهل دانش و اطلاع بپرسید (سوره نحل - آیه ۴۳)

موقعیت شما : صفحه اصلی » روزه » پرسش و پاسخ
  • شناسه : 1858
  • 24 فروردین 1402 - 15:57
  • 456 بازدید
  • ارسال توسط :
  • نویسنده : دارالافتاء حوزه علمیه صدیقیه تربت جام

 

سوال:

شخصی مریضی قلبی دارد و دکتر برای این فرد قرص زیر زبانی تجویز کرده است؛ آیا با گذاشتن این قرص زیر زبانش در حالت روزه، روزه فاسد می شود یاخیر؟

 

پاسخ:

برای شکستن روزه شرط، است که از منافذ طبیعی ( دهان، بینی و دبر )، چیزی وارد بدن شود و اگر دارو یا غذایی از طریق رگ ها جذب بدن شد، روزه نمی شکند. بنابراین، قرص هایی که برای مریضی قلبی زیر زبان گذاشته می شود، به محض گذاشتن آنها به زیر زبان، روزه نمی شکند. اما اگر روزه دار اجزای آن قرصی و یا آب دهانی که با آن مخلوط شده است را فرو برد، در این صورت روزه اش می شکند. و از آنجایی که بیرون ریختن آب دهان بصورت مداوم کار دشواری است و روزه را نیز در معرض خطر قرار می دهد، لذا استفاده از این گونه قرص ها بدون عذر شدید، مکروه است البته در وقت عذر، بدون کراهیت جایز می باشد.

 

دلایل و منابع:

۱⃣  قال فی الدر: إذا اکل الصائم أو شرب أو جامع ناسیاً… بسطه الشرنبلالی (أو ادهن أو اکتحل أو احتجم) وإن وجد طعمه فی حلقه. ( رد المحتار علی الدر المختار، کتاب الصوم، باب ما یفسد وما یفسد، ۳/۴۱۹، ۴۲۱، ط: مکتبه رشیدیه)

۲⃣و فی الرد: تحت قوله ( وإن وجد طعمه فی حلقه) أی طعم الکحل أو الدهن کما فی السراج وکذا لو بزق فوجد لونه فی الأصح بحر قال فی النهر؛ لأن الموجود فی حلقه أثر داخل من المسام الذی هو خلل البدن والمفطر إنما هو الداخل من المنافذ، للاتفاق علی أن من اغتسل فی ماء فوجد برده فی باطنه أنه لا یفطر. ( رد المحتار علی الدر المختار، کتاب الصوم، مطلب: یکره السهر إذا خاف فوت الصبح، ۳/۴۲۱، ط: مکتبه رشیدیه )

۳⃣و فی بدائع الصنائع: و ما وصل إلی الجوف أو إلی الدماغ من المخارق الأصلیه کا لأنف و الأذن و الدبر؛ بأن استعط أو احتقن أو أقطر فی أذنه، فوصل إلی الجوف أو إلی الدماغ فسد صومه… وأما ما وصل إلى الجوف أو إلى الدماغ عن غیر المخارق الأصلیه بأن داوى الجائفه ، والآمه ، فإن داواها بدواء یابس لا یفسد لأنه لم یصل إلى الجوف ولا إلى الدماغ. ( بدائع الصنائع، کتاب الصوم، ۲/۶۰۶، ۶۰۷، ط: دارالکتب العلمیه)

۴⃣و فی البحرالرائق: وکره ذوق شیء ، ومضغه بلا عذر. ( البحرالرائق، کتاب الصوم، باب ما یفسد الصوم و ما لا یفسده، ۲/۴۸۸، ط: مکتبه رشیدیه)

۵⃣و فی الموسوعه الفقهیه: لو دهن الصائم رأسه ، أو شاربه لا یضره ذلک ، وکذا لو اختضب بحناء ، فوجد الطعم فی حلقه لم یفسد صومه ، ولا یجب علیه القضاء ، إذ لا عبره بما یکون من المسام ، وهذا قول الجمهور. ( الموسوعه الفقهیه، ما یفسد الصومو یوجب القضاء و الکفاره،رابعاً: الادهان، ۲۸/۶۲، ط: مکتبه علوم اسلامیه)

۶⃣ در کتاب جدید فقهی مباحث آمده است: امراض قلب سے متعلق جودوا زبان کےنیچے رکھی جاتی ہے، اگر روزه کی حالت میں اس کا استعمال کیا جائے اور اس کے اجزاء یا اس دواء کے ملےہوئے لعاب کو نگلنے سے مکمل طور پر بچا جائے تو روزه فاسد نہیں ہو گا . ( جدید فقهی مباحث، مفطرات صوم اور عصر حاضر کی بعض مسائل، ۲/۲۳، ط: دارالإشاعت)

۷⃣در کتاب النوازل تحت عنوان قلب کےمریض کا زبان کے نیچےدوائی رکھنا چنین آمده است: روزه ٹوٹنے کے لئےشرط یه ہےکه طبعی منافذ سےکوئی چیز جوف میں داخل ہو، اگر منافذ کےعلاوه مسامات یارگوں کے ذریعه دوایا غذا اندرجاتی ہے، تو اس سےروزه فاسد نہیں ہوتا، ماہرڈ اکٹروں سے تحقیق کرنے سے معلوم ہو اکه امراض قلب میں جودوا زبان کے نیچے رکھی جاتی ہےوه وہیں رگوں میں جذب ہو کراپنا اثر دکھاتی ہے، گویا بدن میں اس کے اثرات طبعی منافذ سےداخل نہیں ہوتے؛ بلکه مسامات اور رگوں کے واسطے سے داخل ہوتے ہیں؛ لہذا محض زبان کےنیچے دوار کھنے سے روزه کے فساد کاحکم نه ہوگا؛ البته اگر اس دوا کےاجزاء لعاب کے ساتھ مل کر حلق کے نیچے اتر جائیں، تو روزه فاسد ہو جائے گا، اور چوں که عام حالات میں اس طرح کے لعاب کو اندر جانے سے روکنا ایک مشکل کام ہےاور روزه خطر ےمیں ڈالنےکےمرادف ہے، اس لئے بلا شدید عذر کے روزه کی حالت میں ایسی دواکا استعمال یقیناً مکروه ہوگا؛ البته عذر کےوقت کراہت نه ہوگی. ( کتاب النوازل، کتاب الصوم، مفسدات روزه، ۶/۳۸۵، ط: دارالاشاعت )

والله أعلم بالصواب

پاسخ دادن

ایمیل شما منتشر نمی شود. فیلدهای ضروری را کامل کنید. *

*

سوال بپرسید
close slider